Kunst is altijd een spiegel van zijn tijd. En de schilderijen van Emil Rau voorzagen (en voorzien nog steeds) in een diepe behoefte van veel mensen: Op de achtergrond de blauwachtige bergketens van de Alpen, op de voorgrond een zwierig meisje met rozige wangen in dirndl, drie boeren in klederdracht die elkaar begroeten en ontspannen keuvelen, te midden van alpenweiden, alpenweiden of in rustieke (maar brandschone) boerderijen. Beiers cultuurlandschap, joie de vivre, oorspronkelijke plattelandsgemeenschap, schoon en rooskleurig en idyllisch, vaak met het patina van uit de kluiten gewassen poëziealbum- of prentplaatjes.

Emil Rau had veel succes met zijn door Beieren geïnspireerde genreschilderkunst. Genreschilderijen beelden populaire alledaagse scènes uit, waarbij de nadruk ligt op gewoonten, kostuums en tradities, meestal van bepaalde groepen mensen en beroepen. Genre schilderijen bestonden al in de oudheid, bijvoorbeeld op Griekse vazen en op muurschilderingen in Egypte. Bekend zijn ook de meesterlijke Hollandse genreschilderijen, bijvoorbeeld met grove kroegtaferelen. In hoeverre deze scènes werkelijk realistisch waren of juist bepaalde kenmerken benadrukten is een open vraag. Vanaf het einde van de 18e eeuw ontwikkelde zich een genreschilderkunst voor elk denkbaar alledaags onderwerp: thema's als gedreven jachttaferelen, werkdagen in de schoenmakerswerkplaats of bij de apotheker, trouwerijen op het platteland, wasvrouwen bij de rivier enzovoort. De olieverfschilderijen van Franz Carl Spitzweg, waarin hij met sympathie, humor en liefde voor het detail scènes en portretten uit het kleinburgerlijke milieu afbeeldde, zijn nu al spreekwoordelijk beroemd. In de 19e eeuw ontstond een groot publiek voor genreschilderijen: een groeiende middenklasse kon en wilde haar huizen verfraaien met schilderijen, en ook de populaire tijdschriften die feuilletons, gidsen en allerlei soorten amusementsteksten publiceerden, illustreerden hun artikelen graag met genreschilderijen, vaak eenvoudige houtgravures, maar met steeds eenvoudiger drukprocédés ook gekleurde litho's. Emil Rau schilderde voor dit publiek. Zijn illustraties verschenen in het jeugdtijdschrift "Jugendlust", het familietijdschrift "Gartenlaube" of in de "Fliegende Blätter", een weekblad met satires, karikaturen, gedichten en verhalen over de Duitse bourgeoisie (de "Biedermann" is bijvoorbeeld een van zijn uitvindingen), waaraan o.a. Wilhelm Busch illustraties bijdroeg. En de talrijke olieverfschilderijen van Emil Rau, bijna uitsluitend portretten en scènes uit het Alpenland, vinden ook vandaag nog hun publiek - en hun prijs, want een "originele Rau" is tegenwoordig nauwelijks voor minder dan 2.000 euro te krijgen.

Rau werd geboren in Dresden in 1858. Hij nam niet de reeds lang bestaande lithografische werkplaats van zijn grootvader en vader over (beiden waren hoflithografen, d.w.z. werkten voor het Saksische hof), maar schreef zich in 1875 in aan de Kunstacademie van Dresden bij o.a. Leon Pohle en Ferdinand Wilhelm Pauwels. In 1879 vertrok hij naar de Academie voor Schone Kunsten in München, waar hij leerling was van o.a. Alexander Wagner en Wilhelm Lindenschmit de Jongere. Vanaf 1883 werkte Rau als freelance illustrator en schilder in München, afgezien van een tweejarig verblijf in Dresden van 1882 tot 1884. In München trouwde hij in 1886 met Annamaria Dietzer uit het Beierse dorp Oberstreu; het echtpaar kreeg vier zonen. Emil Rau overleed in 1937.