In een tijd waarin het Incarijk werd gedomineerd door de Spaanse veroveraars, ontstond er een opmerkelijke persoonlijkheid: Felipe Guaman Poma de Ayala, geboren rond 1535 en ook bekend als Huamán Poma. Als edele Quechua afstammeling nam hij de rol van historicus en kroniekschrijver op zich en documenteerde hij het lijden van zijn landgenoten onder het juk van de Spaanse overheersing. Zijn indrukwekkende werk, de geïllustreerde kroniek "Nueva corónica y buen gobierno", blijft een onverbiddelijke documentatie van die tijd. Guaman Poma kwam uit een koninklijke familie in wat nu Ayacucho, Peru is, en was een directe afstammeling van de belangrijke inheemse veroveraar Huaman-Chava-Ayauca Yarovilca-Huanuco. Hoewel hij in zijn jeugd de Spaanse taal leerde, getuigen de nuances van zijn schrijfstijl van zijn diepgewortelde Quechuan identiteit. In 1615, toen hij zelf beweerde "tachtig jaar oud" te zijn, suggereert zijn tekst echter een mogelijke geboortedatum rond 1550. Guaman Poma's veelzijdige leven wordt weerspiegeld in zijn actieve rol als tolk, kerkelijk assistent en als klerk van een Spaanse rechter. Maar na het verlies van zijn bezittingen rond 1600 begon hij aan zijn cruciale reis door het land die zou leiden tot de compositie van zijn magnum opus.
Guaman Poma's koninklijke voorouders, zijn Huaman familie, stonden in hoog aanzien binnen het Incarijk. Deze krijgersfamilie en landeigenaren vereerden een wilde vogel die inheems was in de hoogten van de Peruaanse Andes, vergelijkbaar met een valk. Toch werden ze na de Spaanse verovering meedogenloos vervolgd. Ze werden gezien als een bedreiging die de orde kon verstoren en daarom werden hun bezittingen in beslag genomen en verdeeld. De familie verspreidde zich grotendeels over Peru en Ecuador, maar volgens sommige verhalen staan hun directe afstammelingen altijd klaar om het rijk over te nemen en de orde te herstellen. In het eerste deel van zijn kroniek legde Guaman Poma zijn reis naar de Stad der Koningen, Lima, vast om verslag uit te brengen aan de Spaanse koning. Hij beschreef hoe hij, hoewel arm en slecht gekleed, deze reis maakte. Helaas heeft het document de koning nooit bereikt. Deze kroniek is echter een onvergelijkbare getuigenis van het verleden, waarin Guaman Poma opriep tot een "goede regering" gebaseerd op Inca-structuren, Europese technologie en christelijke theologie die tegemoet zou komen aan de behoeften van de Andesvolkeren. De koning, die in zijn ogen een afstammeling van God was, zou dergelijke onrechtvaardigheden nooit hebben toegestaan als hij ervan had geweten.
Het originele manuscript van de "Nueva corónica y buen gobierno" bevindt zich nu in de Koninklijke Bibliotheek in Kopenhagen. Het bestaat uit bijna 1200 pagina's en bevat meer dan 400 tekeningen die het dagelijks leven van de inheemse bevolking, koloniale uitbuiting en historische momenten van de Inca-beschaving uitbeelden. Het manuscript, dat geen paragrafen, hoofdstukken of duidelijk afgebakende delen heeft, is een indrukwekkend document dat het verhaal vanuit een uniek perspectief vertelt - dat van een inheemse edelman die onder Spaans koloniaal bewind leefde. Guaman Poma de Ayala blijft een belangrijke figuur in de geschiedenis van Peru en heel Latijns-Amerika, omdat hij niet alleen een getuige was, maar ook een vertolker en criticus van de tijd.
In een tijd waarin het Incarijk werd gedomineerd door de Spaanse veroveraars, ontstond er een opmerkelijke persoonlijkheid: Felipe Guaman Poma de Ayala, geboren rond 1535 en ook bekend als Huamán Poma. Als edele Quechua afstammeling nam hij de rol van historicus en kroniekschrijver op zich en documenteerde hij het lijden van zijn landgenoten onder het juk van de Spaanse overheersing. Zijn indrukwekkende werk, de geïllustreerde kroniek "Nueva corónica y buen gobierno", blijft een onverbiddelijke documentatie van die tijd. Guaman Poma kwam uit een koninklijke familie in wat nu Ayacucho, Peru is, en was een directe afstammeling van de belangrijke inheemse veroveraar Huaman-Chava-Ayauca Yarovilca-Huanuco. Hoewel hij in zijn jeugd de Spaanse taal leerde, getuigen de nuances van zijn schrijfstijl van zijn diepgewortelde Quechuan identiteit. In 1615, toen hij zelf beweerde "tachtig jaar oud" te zijn, suggereert zijn tekst echter een mogelijke geboortedatum rond 1550. Guaman Poma's veelzijdige leven wordt weerspiegeld in zijn actieve rol als tolk, kerkelijk assistent en als klerk van een Spaanse rechter. Maar na het verlies van zijn bezittingen rond 1600 begon hij aan zijn cruciale reis door het land die zou leiden tot de compositie van zijn magnum opus.
Guaman Poma's koninklijke voorouders, zijn Huaman familie, stonden in hoog aanzien binnen het Incarijk. Deze krijgersfamilie en landeigenaren vereerden een wilde vogel die inheems was in de hoogten van de Peruaanse Andes, vergelijkbaar met een valk. Toch werden ze na de Spaanse verovering meedogenloos vervolgd. Ze werden gezien als een bedreiging die de orde kon verstoren en daarom werden hun bezittingen in beslag genomen en verdeeld. De familie verspreidde zich grotendeels over Peru en Ecuador, maar volgens sommige verhalen staan hun directe afstammelingen altijd klaar om het rijk over te nemen en de orde te herstellen. In het eerste deel van zijn kroniek legde Guaman Poma zijn reis naar de Stad der Koningen, Lima, vast om verslag uit te brengen aan de Spaanse koning. Hij beschreef hoe hij, hoewel arm en slecht gekleed, deze reis maakte. Helaas heeft het document de koning nooit bereikt. Deze kroniek is echter een onvergelijkbare getuigenis van het verleden, waarin Guaman Poma opriep tot een "goede regering" gebaseerd op Inca-structuren, Europese technologie en christelijke theologie die tegemoet zou komen aan de behoeften van de Andesvolkeren. De koning, die in zijn ogen een afstammeling van God was, zou dergelijke onrechtvaardigheden nooit hebben toegestaan als hij ervan had geweten.
Het originele manuscript van de "Nueva corónica y buen gobierno" bevindt zich nu in de Koninklijke Bibliotheek in Kopenhagen. Het bestaat uit bijna 1200 pagina's en bevat meer dan 400 tekeningen die het dagelijks leven van de inheemse bevolking, koloniale uitbuiting en historische momenten van de Inca-beschaving uitbeelden. Het manuscript, dat geen paragrafen, hoofdstukken of duidelijk afgebakende delen heeft, is een indrukwekkend document dat het verhaal vanuit een uniek perspectief vertelt - dat van een inheemse edelman die onder Spaans koloniaal bewind leefde. Guaman Poma de Ayala blijft een belangrijke figuur in de geschiedenis van Peru en heel Latijns-Amerika, omdat hij niet alleen een getuige was, maar ook een vertolker en criticus van de tijd.
Pagina 1 / 1