Soms gebeurt het dat de geschiedenis herschreven moet worden. In het geval van de Zweedse schilderes Hilma af Klint gaat het vooral om de kunstgeschiedenis van de abstracte schilderkunst. Pas in de jaren tachtig werd de kunstwereld zich ervan bewust dat niet Wassily Kandinsky het eerste abstracte schilderij schilderde, maar af Klint, die dat enkele jaren voor hem deed. Evenzo maakte zij al in het begin van de 20e eeuw schilderijen op groot formaat in felle kleuren, die de popartiest Andy Warhol pas zo'n vijftig jaar later creëerde. Bovendien wordt zij beschouwd als een pionier van de mystieke kunst. Het lot van Hilma af Klint onthult eens te meer de mannelijke invloed van de kunstgeschiedenis.
Hilma af Klint groeide op in een welgestelde, aristocratische familie. Haar vader, een marineofficier, moedigde haar schildertalent al vroeg aan en stelde haar in staat om te studeren aan de Koninklijke Academie voor Vrije Kunsten in Stockholm. In overeenstemming met haar opleiding maakte zij aanvankelijk conventionele landschapsschilderijen en portretten. Naast het schilderen toonde af Klint als tiener een spirituele en theologische belangstelling, die nog werd versterkt door de vroege dood van haar zuster. Zij nam deel aan seances, trad op als medium en werd lid van het theosofisch genootschap van Rudolf Steiner, wat niets ongewoons was in kringen van kunstenaars en intellectuelen in die tijd.
De schilderes was midden veertig toen zij aan het begin van de 20e eeuw brak met haar conservatieve, naturalistische manier van schilderen en de spiritualistische ervaringen als een impuls in haar nieuwe werken liet stromen. Zij merkte op: "Wat ik nodig had, was moed. En ik vond het door de invloed van de geestelijke wereld, die mij zeldzame en wonderbaarlijke instructies gaf." Ze was ervan overtuigd dat de schilderijen dwars door haar heen geschilderd waren. Het was ook de tijd waarin de ontwikkeling van de relativiteit en de kwantumfysica het beeld van de werkelijkheid door elkaar zou schudden. Deze nieuwe inzichten braken ook door in het werk van af Klint, zoals blijkt uit de titel van haar "Atom"-serie. De geestelijke, onzichtbare wereld zou zichtbaar worden in haar schilderijen.
De kunstenaar was zich zeker bewust van de explosieve kracht van de foto's. Zij stelde de moderne werken niet tentoon en verordonneerde dat ze pas twintig jaar na haar dood in het openbaar mochten worden getoond, omdat zij ervan uitging dat haar tijdgenoten niet in staat zouden zijn de volle betekenis van haar werk te begrijpen. Haar inschatting werd in zoverre bevestigd dat het tot de 21e eeuw zou duren voordat haar werk meer naar waarde zou worden geschat. Hilma af Klint was niet alleen artistiek een eenling, maar dit leek haar niet ongelukkig te maken. In een van haar talrijke notitieboekjes schreef zij: "Ik heb zo'n kracht in mij dat ik vooruit moet. Huwelijk en gezinsgeluk zijn niet voor mij gemaakt." In 1944 overleed zij ten gevolge van een verkeersongeval met een tram.
Soms gebeurt het dat de geschiedenis herschreven moet worden. In het geval van de Zweedse schilderes Hilma af Klint gaat het vooral om de kunstgeschiedenis van de abstracte schilderkunst. Pas in de jaren tachtig werd de kunstwereld zich ervan bewust dat niet Wassily Kandinsky het eerste abstracte schilderij schilderde, maar af Klint, die dat enkele jaren voor hem deed. Evenzo maakte zij al in het begin van de 20e eeuw schilderijen op groot formaat in felle kleuren, die de popartiest Andy Warhol pas zo'n vijftig jaar later creëerde. Bovendien wordt zij beschouwd als een pionier van de mystieke kunst. Het lot van Hilma af Klint onthult eens te meer de mannelijke invloed van de kunstgeschiedenis.
Hilma af Klint groeide op in een welgestelde, aristocratische familie. Haar vader, een marineofficier, moedigde haar schildertalent al vroeg aan en stelde haar in staat om te studeren aan de Koninklijke Academie voor Vrije Kunsten in Stockholm. In overeenstemming met haar opleiding maakte zij aanvankelijk conventionele landschapsschilderijen en portretten. Naast het schilderen toonde af Klint als tiener een spirituele en theologische belangstelling, die nog werd versterkt door de vroege dood van haar zuster. Zij nam deel aan seances, trad op als medium en werd lid van het theosofisch genootschap van Rudolf Steiner, wat niets ongewoons was in kringen van kunstenaars en intellectuelen in die tijd.
De schilderes was midden veertig toen zij aan het begin van de 20e eeuw brak met haar conservatieve, naturalistische manier van schilderen en de spiritualistische ervaringen als een impuls in haar nieuwe werken liet stromen. Zij merkte op: "Wat ik nodig had, was moed. En ik vond het door de invloed van de geestelijke wereld, die mij zeldzame en wonderbaarlijke instructies gaf." Ze was ervan overtuigd dat de schilderijen dwars door haar heen geschilderd waren. Het was ook de tijd waarin de ontwikkeling van de relativiteit en de kwantumfysica het beeld van de werkelijkheid door elkaar zou schudden. Deze nieuwe inzichten braken ook door in het werk van af Klint, zoals blijkt uit de titel van haar "Atom"-serie. De geestelijke, onzichtbare wereld zou zichtbaar worden in haar schilderijen.
De kunstenaar was zich zeker bewust van de explosieve kracht van de foto's. Zij stelde de moderne werken niet tentoon en verordonneerde dat ze pas twintig jaar na haar dood in het openbaar mochten worden getoond, omdat zij ervan uitging dat haar tijdgenoten niet in staat zouden zijn de volle betekenis van haar werk te begrijpen. Haar inschatting werd in zoverre bevestigd dat het tot de 21e eeuw zou duren voordat haar werk meer naar waarde zou worden geschat. Hilma af Klint was niet alleen artistiek een eenling, maar dit leek haar niet ongelukkig te maken. In een van haar talrijke notitieboekjes schreef zij: "Ik heb zo'n kracht in mij dat ik vooruit moet. Huwelijk en gezinsgeluk zijn niet voor mij gemaakt." In 1944 overleed zij ten gevolge van een verkeersongeval met een tram.
Pagina 1 / 1