"Het essentiële kenmerk van symbolistische kunst is nooit een idee conceptueel vast te leggen of direct uit te drukken." Deze woorden van de Franse dichter Jean Moréas uit het "Symbolistisch Manifest" van 1886 karakteriseren de relatie die Hugo Gerhard Simberg had met zijn werken - vooral met zijn beroemdste schilderij, "De gewonde engel". Het toont een engel met gewonde vleugels, gezeten op een houten draagbaar, die door twee jongens langs een pad door het Finse landschap wordt gedragen. De landschapsuitbeelding is geïnspireerd op de baai van Töölönlathi in Helsinki. Simberg werd in 1902 ziek met meningitis en bracht maanden door in een diaconessenziekenhuis aldaar. In die tijd wandelde hij vaak langs de oevers. Hij worstelde uit alle macht om zich te herstellen om zijn schilderij te kunnen voltooien. Toen het in 1903 voor het eerst werd tentoongesteld, kreeg hij er veel vragen over: Wat is er met de engel gebeurd? Waarom is hij gewond? Waar brengen de jongens hem heen? Hebben ze de engel pijn gedaan? Wat betekent het schilderij? Simberg heeft deze vragen niet beantwoord.
Volgens Simberg gaat kijken naar schilderijen niet over reflectie en zoeken naar betekenis. Het is niet nodig te weten wat de kunstenaar tijdens het schilderen heeft gedacht of wat er voor een afgebeelde scène is gebeurd. Schilderen dient om gevoelens op te wekken. Het maakt niet uit of het schilderij artistiek gezien goed, slecht, mooi of lelijk is. Alleen de sensatie is belangrijk - of die nu verdrietig, blij of anders van aard is. Daarom kan een schilderij niet juist of onjuist worden geïnterpreteerd. Ieder mens bekijkt een schilderij op een persoonlijke manier. In 2006 verkozen de Finnen "De gewonde engel" tot het populairste schilderij in hun land. Het Ateneum Museum in de Finse National Gallery nam het initiatief tot de nationale publieke stemming. De deelnemers konden hun keuze motiveren. De meerderheid was van mening dat de "Gewonde Engel" een prachtig schilderij is dat altijd tot nadenken stemt. Meer dan 100 jaar nadat het werd geschilderd, werden nieuwe interpretaties naar voren gebracht. Misschien is het een symbool van de Finse onafhankelijkheidsstrijd, de kwetsbaarheid van de Töölölanthi Baai of de natuur in het algemeen? Simberg zelf heeft, in overeenstemming met zijn overtuigingen, het schilderij niet eens een titel gegeven. Voor de eerste tentoonstellingscatalogus gaf hij de naam "Wounded Angels" alleen in de zin van een suggestie of beschrijving.
Stilistisch werd Simberg al tijdens zijn leven ingedeeld bij het Symbolisme. Veel van zijn motieven tonen scènes met allegorische figuren zoals de dood, vorst of de duivel. De Finnen hadden aanvankelijk moeite met Simbergs uitdrukkingswijze. In 1904 kreeg hij samen met collega-schilder Magnus Enkell de opdracht het interieur van de Johanneskerk in Tampere te versieren. Hiervoor bracht Simberg "De gewonde engel" en zijn aquarel "De tuin des doods" over op groot formaat. Voor het muurfresco "Dragers van de wijnstokken" ontwierp hij de twaalf discipelen van Jezus als naakte jongens die slingers van gebladerte dragen. Onder de plafondkoepel plaatste hij een slang omgeven door engelenvleugels met een plantenkiem in de open mond. De kerkgangers reageerden geschokt op de inwijding in 1907. Tegenwoordig wordt de kathedraal van Tampere beschouwd als een totaalkunstwerk en als een van de hoogtepunten van de Finse kunstcreatie.
"Het essentiële kenmerk van symbolistische kunst is nooit een idee conceptueel vast te leggen of direct uit te drukken." Deze woorden van de Franse dichter Jean Moréas uit het "Symbolistisch Manifest" van 1886 karakteriseren de relatie die Hugo Gerhard Simberg had met zijn werken - vooral met zijn beroemdste schilderij, "De gewonde engel". Het toont een engel met gewonde vleugels, gezeten op een houten draagbaar, die door twee jongens langs een pad door het Finse landschap wordt gedragen. De landschapsuitbeelding is geïnspireerd op de baai van Töölönlathi in Helsinki. Simberg werd in 1902 ziek met meningitis en bracht maanden door in een diaconessenziekenhuis aldaar. In die tijd wandelde hij vaak langs de oevers. Hij worstelde uit alle macht om zich te herstellen om zijn schilderij te kunnen voltooien. Toen het in 1903 voor het eerst werd tentoongesteld, kreeg hij er veel vragen over: Wat is er met de engel gebeurd? Waarom is hij gewond? Waar brengen de jongens hem heen? Hebben ze de engel pijn gedaan? Wat betekent het schilderij? Simberg heeft deze vragen niet beantwoord.
Volgens Simberg gaat kijken naar schilderijen niet over reflectie en zoeken naar betekenis. Het is niet nodig te weten wat de kunstenaar tijdens het schilderen heeft gedacht of wat er voor een afgebeelde scène is gebeurd. Schilderen dient om gevoelens op te wekken. Het maakt niet uit of het schilderij artistiek gezien goed, slecht, mooi of lelijk is. Alleen de sensatie is belangrijk - of die nu verdrietig, blij of anders van aard is. Daarom kan een schilderij niet juist of onjuist worden geïnterpreteerd. Ieder mens bekijkt een schilderij op een persoonlijke manier. In 2006 verkozen de Finnen "De gewonde engel" tot het populairste schilderij in hun land. Het Ateneum Museum in de Finse National Gallery nam het initiatief tot de nationale publieke stemming. De deelnemers konden hun keuze motiveren. De meerderheid was van mening dat de "Gewonde Engel" een prachtig schilderij is dat altijd tot nadenken stemt. Meer dan 100 jaar nadat het werd geschilderd, werden nieuwe interpretaties naar voren gebracht. Misschien is het een symbool van de Finse onafhankelijkheidsstrijd, de kwetsbaarheid van de Töölölanthi Baai of de natuur in het algemeen? Simberg zelf heeft, in overeenstemming met zijn overtuigingen, het schilderij niet eens een titel gegeven. Voor de eerste tentoonstellingscatalogus gaf hij de naam "Wounded Angels" alleen in de zin van een suggestie of beschrijving.
Stilistisch werd Simberg al tijdens zijn leven ingedeeld bij het Symbolisme. Veel van zijn motieven tonen scènes met allegorische figuren zoals de dood, vorst of de duivel. De Finnen hadden aanvankelijk moeite met Simbergs uitdrukkingswijze. In 1904 kreeg hij samen met collega-schilder Magnus Enkell de opdracht het interieur van de Johanneskerk in Tampere te versieren. Hiervoor bracht Simberg "De gewonde engel" en zijn aquarel "De tuin des doods" over op groot formaat. Voor het muurfresco "Dragers van de wijnstokken" ontwierp hij de twaalf discipelen van Jezus als naakte jongens die slingers van gebladerte dragen. Onder de plafondkoepel plaatste hij een slang omgeven door engelenvleugels met een plantenkiem in de open mond. De kerkgangers reageerden geschokt op de inwijding in 1907. Tegenwoordig wordt de kathedraal van Tampere beschouwd als een totaalkunstwerk en als een van de hoogtepunten van de Finse kunstcreatie.
Pagina 1 / 1